Misleidende inwoners enquête gemeente Utrecht
Na de eenzijdige en sturende inwoners enquête vorige week van de provincie Utrecht over extra windenergie in de provincie komt de gemeente Utrecht nu met een soortgelijke enquête voor de inwoners van de gemeente Utrecht. Ga naar de enquête
De gemeente Utrecht heeft hiervoor hetzelfde bureau ingehuurd als de provincie. Wij geven eerst een samenvatting van onze bevindingen en verwijzen naar de bijlage met de afzonderlijke vragen en verdere details.
Zoveel mogelijk windturbines op zeven plekken in en om de stad
Terwijl de provincie Utrecht eenzijdig extra windenergie wil opwekken heeft de gemeente Utrecht gekozen voor mooie woorden: “het zelf opwekken van zoveel mogelijk schone energie”.
Schone energie opwekken klinkt goed. Maar het is een vals voorwendsel voor mega windturbines op zeven plekken in en rond de stad.
In de vragenlijst kom je onvermijdelijk op windturbines van 250 – 270 meter hoog in zeven zoekgebieden in en rond de stad. Men spreekt weliswaar over een combinatie van windmolens en zonnevelden, maar in alle zeven zoekgebieden krijg je in ieder geval windturbines, soms gecombineerd met zonnevelden.
Keuze al gemaakt
Ook in de gemeente Utrecht heeft de politiek de keuzes al gemaakt voor maximale doel: zoveel mogelijk schone energie. Dit doel hebben partijen al afgesproken in het coalitieakkoord van juli 2022. Ook de zoekgebieden zijn al eerder door de politiek vastgesteld.
Inwoners mogen in de vragenlijst nog wel zeggen of ze het er mee eens zijn, maar de keuze is al gemaakt. Zoveel mogelijk betekent in feite dat de gemeente zichzelf volledig de vrije hand heeft gegeven. Ongelimiteerd, koste wat kost mag de gemeente zijn gang gaan.
Koste wat kost zoveel mogelijk
In de vragenlijst mag je alleen nog zeggen waar de gemeente extra rekening mee moet houden bij het realiseren van windturbines en zonnevelden. Het gaat om negen aspecten waar je meer of minder rekening mee kunt houden, zoals geluidsoverlast, recreatie, natuur of woningbouw, maar hiermee rekening houden gaat wel ten koste van de opbrengst.
De praktijk belooft niet veel goeds. In Rijnenburg en Reijerscop zegt de gemeente dat bijvoorbeeld ze maximaal rekening houdt met geluidsoverlast. Men stelt dat het geluid beneden de maximale grens van 45 dB zal blijven. Dit is echter een onrealistische belofte. Het gaat om een theoretische berekening gebaseerd op jaargemiddelden. Het werkelijke geluid met windmolens is veel hoger en komt samen met het geluid van het wegverkeer bij 5514 van de 8381 woningen in de polders en De Meern boven de 55 dB (GES score 4 en hoger met 3 tot 19% ernstig gehinderden).
Geen ruimte voor alternatieven
De vragenlijst biedt inwoners niet de ruimte om te kiezen voor alternatieven.
De belangrijkste optie van extra zon op dak wordt genegeerd. Zon op Dak vormt nu al met een opbrengst van 164 GWh, de belangrijkste bijdrage van Utrecht aan de Regionale Energie Strategie. Het huidige doel is slechts 25% in 2030 op grote daken. We staan nu op ruim 15%. Wij pleiten voor een verdubbeling van Zon op Dak naar 50% in 2030. Dit levert meer schone energie dan acht grote windturbines.
Bijlage Afzonderlijke Vragen
Startvraag
Het doel van de gemeente Utrecht is het “zelf opwekken van zoveel mogelijk schone energie”.
Wat vind je van dit doel?
Je krijgt vier keuzemogelijkheden:
- Oneens, ik vind niet dat we zelf zoveel mogelijk schone energie opwekken
- Deels mee eens, ik vind dat we moeten doen wat makkelijk kan, maar wil niet zoveel mogelijk schone energie opwekken
- Mee eens. Ik vind dat we zoveel mogelijk schone energie moeten opwekken
- Weet niet / zeg ik liever niet
Keuzeadvies:
Accepteer niet het onduidelijke doel “zoveel mogelijk schone energie”. Dan geef je de gemeente de vrije hand overal windturbines te plaatsen.
Keuzeadvies: Oneens of Weet niet,
Het is een eenzijdige vraag. Je moet voor wind- en zonne-energie kiezen en je mag in de vragenlijst kennelijk niet voor alleen zonne-energie kiezen.
Laat je niet moreel onderdruk zetten of intimideren. De vraagstelling is niet zuiver omdat concrete doelen of alternatieven ontbreken.
Waarmee moet de gemeente extra rekening houden?
Utrecht wil dit doel realiseren in zoekgebieden voor windmolens en zonnevelden.
Naast Rijnenburg en Reijerscop gaat het om zes andere zoekgebieden in en om de stad: Haarzuilens en Ockhuizen, Lage Weide, Noorderpark, Voorveldse Polder en Utrecht Science Park (USP) / Rijnauwen.
Inwoners kunnen geen keuzes meer maken ten aanzien van de geselecteerde zoekgebieden, want die keuze is al door de politiek gemaakt.
Alle zeven zoekgebieden zijn geselecteerd voor windmolens. Sommige in combinatie met zonnevelden. Naast deze zeven genoemde gebieden onderzoekt men in het poldergebied Overvecht nog alleen de mogelijkheid van zonne-energie en tenslotte onderzoekt Utrecht aardwarmte op drie andere locaties.
Als tweede vragenblok mogen inwoners in de vragenlijst aangeven waar de gemeente rekening mee moet houden in de reeds geselecteerde zoekgebieden.
Er zijn negen algemene aandachtspunten waar de gemeente (op een schaal van minimaal naar maximaal) meer of minder rekening mee moet houden.
Aan iedere keus die je maakt zit echter een prijskaartje. Als je maximaal rekening wilt houden met geluidsoverlast kost dat bijvoorbeeld 21% minder schone energie. Maximale kosten van historische plekken zijn 29%, landschappelijke uitzichten beschermen 27%, ruimte voor recreatie 35%, de natuur beschermen kost 35%, ruimte voor bedrijven 31%, zo min mogelijk landbouwgrond aantasten 21%, ruimte voor woningen 14% en concentratie van energieopwekking op enkele grote gebieden kost 28% minder energie opbrengst. Hoe deze kosten precies zijn berekend blijft onduidelijk.
Keuzeadvies
Je hebt alleen maar een zeer beperkte keus. Je kunt niet bijvoorbeeld een voorkeur uitspreken voor zonne-energie of voor bepaalde locaties.
Ons keuzeadvies is: houdt maximaal rekening met geluidsoverlast, recreatie, natuur, woningbouw etc.
Als je veel eisen stelt dan krijg je de waarschuwing dat je te weinig schone energie opwekt. Dit is een onjuiste conclusie, want landelijk worden de klimaatdoelen al gehaald. In een kleine dichtbevolkte gemeente als Utrecht hoeven we niet onnodige windturbines rond de stad te plaatsen.
Vervolgens kun je terug in de vragenlijst om je keuzen af te zwakken. Als je dat niet doet dan luidt de conclusie:
Wij vinden geen manier om binnen de gemeente Utrecht genoeg schone energie op te wekken.
Dan resteren jou nog drie opties waar je uit moet kiezen
- we gebruiken langer stroom die niet schoon is
- we kopen schone energie uit het buitenland; hierdoor worden we afhankelijk van andere landen
- we halen onze doelen al zeker met extra wind op zee
Keuzeadvies: we halen onze doelen al zeker met extra wind op zee
Als slot bevat de vragenlijst verdiepende vragen
Leg als je wilt je keuze uit
Keuze advies: U kunt uw eigen invulling geven.
Hieronder een suggestie voor specifieke locaties:
Bij de locatie Rijnenburg en Reijerscop worden bijvoorbeeld duizenden bestaande en toekomstige woningen getroffen door extra geluidoverlast. Dat geldt zeker ook voor meerder woonwijken rond Lage Weide. Ook bij USP worden de woningen in Rijnsweerd getroffen, evenals de vogels bij de Botanische tuin en het natuurgebied Rijnauwen; in Haarzuilens wordt een historisch dorpsgezicht getroffen en in Ockhuizen wordt een turbine naast het recreatiegebied de Haarrijnse Plas gepland. In het Noorder Park en Voorveldse Polder worden recreatiegebieden getroffen evenals de aangrenzende woonwijken.
Keuze opties
Tenslotte moet je kiezen uit voorgedrukte motiveringen om bijvoorbeeld meer of minder rekening te houden met geluidsoverlast of schade aan natuur, recreatie, etc.
- Rekening houden met natuur
- Rekening houden met geschiedenis
- Rekening houden met eerlijke verdeling
- Rekening houden met wat inwoners willen met windmolens en zonnevelden
- Rekening houden met uitzichten en het landschap
- Rekening houden met geluid van windmolens
Keuzeadvies:
Wij beperken ons tot een enkele suggestie per onderdeel.
- Natuur: zo min mogelijk windmolens en zonnevelden in of dichtbij natuurgebieden
- Geschiedenis: bescherming hoe een bijzonder dorp / landschap eruitziet
- Eerlijke verdeling: gebieden waar kwetsbare inwoners wonen niet of minder kiezen
- Inwoners: gebieden niet kiezen waar mensen geen windmolens of zonnevelden willen
- Uitzichten: zorgen dat je zonnevelden zo min mogelijk ziet
- Geluid: verminder geluid hoorbaar buiten in de tuin zoveel mogelijk
Dit laatste is overbodig als je met ons voor zonne-energie kiest.
