Nieuws

Open Brief aan Groen Links fractie Gemeente Utrecht

Als u bezwaar heeft gemaakt tegen het Conceptplan voor windenergie-opwekking in Rijnenburg en Reijerscop, heeft u waarschijnlijk ook een reactie gekregen van een van de raadsleden van Groen Links en/of D66. BVRR ontving o.a. een reactie van raadslid Rachel Heijne van Groen Linkt Utrecht. Hieronder leest u onze reactie daarop in de vorm van een Open Brief.

Open brief 

Aan:    Groen Links fractie Gemeente Utrecht
cc:       Raadsleden Utrecht, omringende gemeentes, leden PS en persmedia

Utrecht, 25-5-2020

Geachte mevrouw Heijne,

Dank voor uw uitvoerige reactie op de bezwaren die per mail door ons zijn aangedragen op het Conceptplan voor windenergie-opwekking in Rijnenburg en Reijerscop. U zult het met ons eens zijn dat het erg belangrijk is dat u zich op de juiste feiten baseert om te komen tot een verantwoorde besluitvorming. Graag wil ik daarom op een aantal van de door u genoemde argumenten ingaan.

Met alleen zonne-energie (dus zonder windturbines) worden energiedoelstellingen ook behaald.
De vergelijking tussen wind- en zonne-energie is relevant in de discussie over het opwekken van duurzame energie. U stelt dat een windmolen net zoveel energie opwekt als 20 voetbalvelden. 20 voetbalvelden staat gelijk aan 15 ha. (bij 0.7 ha per voetbalveld).

De opbrengst per windturbine is door het College gesteld op 15 GWh. Zonne-energie ontwikkelaars gaan uit van een opbrengst van 1 GWh per ha. rekening houdend met een royale inpassing in de natuurlijke omgeving. Zij komen dus ook bij 15 ha. op 15 GWh.
Uitgaande van de gemeentelijke berekening staat de opbrengst van 8 turbines (120 GWh) ongeveer gelijk aan 120 ha zonne-park.

In het Collegevoorstel Rijnenburg wordt nu uitgegaan van een totale duurzame energieopbrengst van 280 GWh (120 GWh windenergie plus 160 GWh zonne-energie).
Dezelfde cijfers zijn ook terug te vinden in het recente Utrechtse voorstel als bijdrage aan de RES. Graag verwijs ik u naar ons eerdere commentaar over de Utrechtse bijdrage aan de RES. Hierin stellen wij dat volgens het klimaatakkoord in 2030 60% van de duurzame energie al wordt opgewekt door (subsidie-vrije) windenergie op zee. Daarmee is landelijk al een goede mix tussen zonne- en windenergie gegarandeerd.

De opbrengst van zonne-energie is in de College-voorstellen vanaf 2018 in de scenario’s steeds te laag ingeschat en de opbrengst van windenergie wordt te hoog ingeschat.

Zoals in de laatste Commissievergadering door enkele sprekers naar voren gebracht werd is er inmiddels ook draagvlak in Reijerscop voor zonne-energie.
Indien in Reijerscop 45 ha zoekgebied zon wordt toegevoegd, dan komt het totale zoekgebied zon met 235 ha in Rijnenburg plus 45 ha. in Reijerscop op 280 ha.
De opbrengst van alleen zonne-energie op 280 ha. is volgens ons 280 GWh en dat is precies evenveel als het huidige voorstel met een combinatie van zonne-energie en acht windturbines.

Zonne-energie is snel te realiseren en daarom kan in de toekomstige ontwikkeling van Rijnenburg de 230 ha. al weer na 20 jaar worden ingevuld voor andere noodzakelijke publieke bestemmingen zoals groen-, sport- en recreatie-voorzieningen
Dit sluit aan bij een integrale ontwikkeling van een toekomstige woonwijk van ca. 21.000 woningen zoals geschetst door projectontwikkelaars in het Appel Rijnenburg.

U spreekt over de capaciteit van het elektriciteitsnet. Zoals in de laatste Commissie-vergadering werd gememoreerd zou de noodzakelijke capaciteitsuitbreiding mogelijk over 7 jaar zijn te realiseren. Dit zou pleiten voor een gefaseerde ontwikkeling van zonne-energie. Uitbreiding van het elektriciteitsnet zou sowieso noodzakelijk zijn als een nieuwe stadswijk Rijnenburg met energielandschap wordt ontwikkeld.
Dit zou gepaard moeten gaan met noodzakelijke OV-verbindingen, zoals een aftakking van de tram bij Nieuwegein naar Rijnenburg. Het is een oneigenlijk argument om de keuze voor wind- en/of zonne-energie voor zo’n langere periode afhankelijk te maken van de toevallige capaciteits-beschikbaarheid van het net op alleen dit moment.

U stelt dat de mogelijkheid voor woningbouw nu in het plan is meegenomen omdat er van 11 naar 8 windturbines is gegaan. Een combinatie van windturbines en woningbouw in Rijnenburg is volgens ons helaas niet mogelijk. Hierin voelen wij ons gesterkt door de grondbezitters en ontwikkelaars van de Kopgroep Rijnenburg. Windturbines van 235 meter geven zoveel overlast dat er geen woningbouw meer mogelijk is naast dergelijke turbines.

Geluidsarme windturbines bestaan niet
U spreekt in navolging van de wethouder van geluidsarme windturbines.
Helaas, geluidsarme turbines bestaan niet. Als u het DGMR-rapport en het Second Opinion rapport goed leest, dan ziet u dat de beschikbare turbines in de meest geluidsarme versie in het DGMR-rapport (september 2018) een brongeluid produceren van 105 dB.
Het Second Opinion rapport van Cauberg en Huygens spreekt van brongeluid van 108,9 dB.

800 meter geen veilige afstand
Ook spreekt u, in navolging van de wethouder, van 800 meter afstand van omliggende woonwijken. Dit zou een veilige afstand moeten garanderen tot woningen in De Meern en Nieuwegein, aan de overzijde van de snelwegen A12 en A2.
Helaas, zijn dit niet de juiste feiten. Het DGMR-rapport over hoorbaar geluid buiten de polder (september 2018) toont aan dat zelfs bij een scenario met de grootst mogelijke afstand tot de snelweg (Polderscenario) er op meetpunt Aardakker (1300 meter afstand) sprake is van 3 uur per etmaal hoorbaar geluid in de nacht bij ongunstige wind.

Omdat de turbines nu inderdaad op 800 meter van De Meern en Nieuwegein zijn gepland zal bij ongunstige wind een strook woningen van 500 meter aan de overzijde van de snelwegen (enkele duizenden woningen) getroffen worden door hoorbaar geluid. In de polder zal bij ongunstige wind het geluid nog op grotere afstanden hoorbaar zijn.

De DGMR-gegevens over het hoorbare geluid in de polder zijn pas te elfder ure (omstreeks medio februari 2019) aan de stukken toegevoegd; het betreft bijlage 4a die “per abuis” niet bij de stukken van het Collegevoorstel waren bijgevoegd. De wethouder had de stukken eerder niet aan de raad verstrekt omdat ze twijfel uitsprak over de bruikbaarheid van deze gegevens over het geluid in de polder. Het Second Opinion rapport Cauberg en Huygen (september 2019) heeft deze stukken wel bestudeerd en komt tot de conclusie dat DGMR-berekeningen ook onverkort van kracht zijn voor het geluid in de polder.

De conclusie is dat bij het meest zuidelijke meetpunt in het midden van de Nedereindseweg (een afstand van ca. 2 km van de turbines), bij ongunstige wind er sprake zal zijn van 23 uur hoorbaar geluid per dag. Dit is precies midden in het toekomstige woningbouw gebied. De conclusie is: 800 meter is geen veilige afstand. Je hoort de turbines tot op 1300 meter aan de overzijde van de snelwegen en tot zeker 2 km in de polder. Hier kun je geen woningen naast bouwen.

Nog steeds slagschaduw bij laagstaande zon
U schrijft dat het college de ambitie heeft de slagschaduw te beperken tot 0,5 uur per jaar. De suggestie dat het probleem vrijwel is opgelost is niet juist. De slagschaduw zal nog steeds in een verre omtrek (tot in Kanaleneiland) merkbaar zijn. Het Second Opinion rapport Cauberg en Huygen wijst erop dat de Nederlandse normen de slagschaduw slechts beperken tot een invalshoek van 5 graden. De zwakkere slagschaduw bij laagstaande zon (zoals in de winter) wordt dan genegeerd. Het Second Opinion rapport doet daarom de aanbeveling om evenals in omringende landen de turbines stop te zetten bij een invalshoek van 3 graden.

Bouwen binnen de stad 
Het woningtekort in Utrecht neemt nog steeds toe. Wij verwachten ook in de komende jaren een verdere toename. Woningbouw binnen de stad heeft zijn grenzen en verloopt veel te traag. Na de corona crisis is het van belang om te investeren in ontwikkeling van infrastructuur en woningbouw.

Rijnenburg (met een globale capaciteit van 21.000 woningen) zal een belangrijk onderdeel moeten worden van de noodzakelijke uitbreiding van Utrecht West. Windturbines zouden op zijn vroegst in 2022 kunnen worden gebouwd. Met 20 jaar exploitatie en nog 2 jaar om ze op te ruimen blokkeren windmolens iedere woningbouw in Rijnenburg tot tenminste 2045.

Kortom wij vragen u en uw fractie op verantwoorde manier bij te dragen aan de energie-doelstellingen. Zoals bovenstaand beschreven kan dat volledig met alleen Zonne-energie. De doelstellingen worden dan gehaald en daarvoor is grootschalig draagvlak bij iedereen die wil bijdragen aan de energietransitie, inclusief de omwonenden en de grondeigenaren.

Bovendien maakt u het hiermee mogelijk om wel aan ook de andere maatschappelijke opdracht voor de Gemeente te voldoen, namelijk grootschalige woningbouw.

Met vriendelijke groet,
namens Buren van Rijnenburg en Reijerscop,
Pieter van Veenen